: ข่าวด่วน ทันเหตุการณ์ เศรษฐกิจ การลงทุน หุ้น อสังหาริมทรัพย์ ไอที-เทคโนฯ รถยนต์ ท่องเที่ยว ต่างประเทศ รวดเร็วสดใหม่ทุกวัน 
บริษัทของสหรัฐฯ อาจตกเป็นเป้าโจมตีหากจีนตอบโต้ทรัมป์
CNBC CHINA ECONOMY Trade : Eunice Yoon
จุดสำคัญ
ทีมนโยบายการค้าและการต่างประเทศของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์กำลังแสดงท่าทีแข็งกร้าวต่อจีน
บริษัทต่างๆ ของสหรัฐฯ กังวลมากขึ้นเรื่อยๆ ว่า แนวทางที่แข็งกร้าวอาจส่งผลกระทบต่อโอกาสทางธุรกิจของพวกเขาในเศรษฐกิจที่ใหญ่เป็นอันดับสองของโลก และกลายเป็นเป้าหมายของการตอบโต้ของจีน
กลยุทธ์การตอบโต้ของจีนอาจมีตั้งแต่การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจไปจนถึงเรื่องการทูตและความมั่นคง
ด้วยการที่ทีมนโยบายการค้าและต่างประเทศของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์มีท่าทีแข็งกร้าวต่อจีน บริษัทต่างๆ ของสหรัฐฯ จึงมีความกังวลเพิ่มมากขึ้นว่าแนวทางที่แข็งกร้าวอาจส่งผลกระทบต่อโอกาสทางธุรกิจของพวกเขาในเศรษฐกิจที่ใหญ่เป็นอันดับสองของโลก และเปลี่ยนจีนให้กลายเป็นเป้าหมายในการตอบโต้ของจีน
ทรัมป์ ขู่ว่าจะขึ้นภาษีนำเข้าสินค้าจากจีนอย่างน้อย 60% และประกาศจะยุติการพึ่งพาจีน ซึ่งนั่นก็ถือเป็นเรื่องวุ่นวายพอสมควรแล้ว บริษัทต่างๆ จะต้องดิ้นรนหาแหล่งจัดหาสินค้าอื่น ผู้บริโภคชาวอเมริกันจะต้องจ่ายเงินในราคาที่สูงขึ้น และผู้เชี่ยวชาญหลายคนมองว่าอาจทำให้มีการเลิกจ้างพนักงาน
ยิ่งไปกว่านั้น รัฐบาลจีนสามารถตอบสนองด้วยชุดเครื่องมือที่ขยายใหญ่ขึ้นเพื่อกำหนดเป้าหมายธุรกิจของอเมริกา
สก็อตต์ เคนเนดี ที่ปรึกษาอาวุโสของศูนย์การศึกษาด้านยุทธศาสตร์และระหว่างประเทศ กล่าวกับผู้สื่อข่าวในกรุงปักกิ่งเมื่อวันพฤหัสบดีว่า ”การกระทำของรัฐบาลทรัมป์อาจถูกมองหรืออาจตีความได้ว่าเป็นสงครามเศรษฐกิจ หากตีความไปในทางนั้น จีนอาจตอบโต้อย่างรุนแรงมากขึ้น ไม่ใช่แค่เพียงการขึ้นภาษีเท่านั้น”
เคนเนดี กล่าวว่า การกระทำเหล่านั้นอาจมีตั้งแต่การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจไปจนถึงเรื่องการทูตและความมั่นคง และเสริมว่า จีนอาจ “ตอบโต้กลับอย่างเต็มที่เท่าที่จะทำได้”
ความสัมพันธ์ที่ตึงเครียดมากขึ้นระหว่างสหรัฐฯ และจีนยังส่งผลให้เกิดความเสี่ยงที่สาธารณชนจะตอบโต้ท่ามกลางกระแสชาตินิยมของจีนที่เพิ่มมากขึ้น รัฐบาลจีนมีการควบคุมข้อมูลอย่างเข้มงวด ซึ่งส่งผลให้ผู้บริโภคคว่ำบาตรแบรนด์ต่างประเทศ
Michael Hart ประธานหอการค้าอเมริกันในจีนกล่าวว่า “สิ่งที่เลวร้ายที่สุดคือแบรนด์สินค้าอุปโภคบริโภคที่ไม่ได้มีจุดประสงค์เชิงกลยุทธ์และไม่ก่อให้เกิดความขัดแย้ง และจะไม่ถูกจำกัดการส่งออก อาจถูกผู้บริโภคในประเทศลงโทษเนื่องจากสัญชาติของพวกเขา ตั้งแต่เกิดโควิด บริษัทต่างๆ ต่างพยายามกระจายความเสี่ยงและเสริมสร้างห่วงโซ่อุปทาน แต่ก็ยังไม่มีทางเลือกอื่นที่ง่ายและเชื่อถือได้สำหรับห่วงโซ่อุปทานและการผลิตที่พัฒนาขึ้นในจีนในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา”
ชุดเครื่องมือตอบโต้ของจีน
ในช่วงดำรงตำแหน่งวาระแรกของทรัมป์ รัฐบาลจีนได้ตอบโต้ภาษีของสหรัฐฯ ด้วยการกำหนดภาษีนำเข้าสินค้าของสหรัฐฯ เช่นกัน
สภาธุรกิจสหรัฐอเมริกา-จีน ร่วมกับ Oxford Economics ประเมินว่าการต่อสู้ทางภาษีศุลกากรตอบโต้กันครั้งใหม่นี้จะส่งผลให้ “สูญเสียรายได้อย่างถาวรและกดดันให้ธุรกิจต่างๆ ลดการจ้างงานและแผนการลงทุน” ซึ่งอาจทำให้มีการสูญเสียตำแหน่งงานสุทธิมากถึง 801,000 ตำแหน่งภายในปี 2568
รายงานคาดการณ์ว่า เนวาดา ฟลอริดา และแอริโซนา จะเป็นรัฐที่ได้รับผลกระทบจากภาษีศุลกากรดังกล่าวมากที่สุด เนื่องจากพึ่งพาอุปสงค์ของผู้บริโภคเป็นหลัก รายงานของอ็อกซ์ฟอร์ดยังระบุด้วยว่า รัฐที่ผลิตสินค้า เช่น อินเดียนา แคนซัส มิชิแกน และโอไฮโอ ก็ได้รับผลกระทบเช่นกัน รัฐที่ได้รับผลกระทบในการเลือกตั้งปี 2024 เนวาดา แอริโซนา และมิชิแกน ต่างก็เปลี่ยนใจไปสนับสนุนทรัมป์ ซึ่งส่งผลให้ทรัมป์ได้กลับเข้าสู่ทำเนียบขาวอีกครั้ง
ระหว่างสงครามการค้าครั้งล่าสุด จีนยังหยุดซื้อสินค้าเกษตรจากสหรัฐฯ อีกด้วย โดยการเคลื่อนไหวดังกล่าวมีเป้าหมายไปที่สินค้าส่งออกสำคัญของสหรัฐฯ เช่น ถั่วเหลือง ซึ่งส่งผลกระทบอย่างไม่สมส่วนต่อพื้นที่ชนบทของสหรัฐฯ ที่ทรัมป์ได้รับการสนับสนุนอย่างแข็งแกร่ง
U.S. President Donald Trump attends a bilateral meeting with China’s President Xi Jinping during the G-20 leaders summit in Osaka, Japan, June 29, 2019.
Kevin Lamarque | Reuters
เจมส์ แม็คเกรเกอร์ ที่ปรึกษาธุรกิจเกี่ยวกับจีนที่มีประสบการณ์กว่า 3 ทศวรรษ กล่าวว่า เขาเห็นว่าปักกิ่งจะใช้ประโยชน์จากการซื้อสินค้าเกษตรจากสหรัฐฯ หากรู้สึกว่าถูกกดดันในครั้งนี้ด้วย
“จีนกำลังมุ่งเน้นที่จะเลิกพึ่งพาผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรจากสหรัฐฯ อยู่แล้ว หากมีแหล่งผลิตทางเลือกอื่น จีนอาจเลิกพึ่งพาเกษตรกรสหรัฐฯ เท่าที่ทำได้”แม็คเกรเกอร์กล่าว
เมื่อ 2 ปีก่อน จีนเริ่มนำเข้าข้าวโพดจากบราซิล ปัจจุบัน จีนเป็นซัพพลายเออร์ข้าวโพดรายใหญ่ที่สุดของจีน แซงหน้าสหรัฐอเมริกา
ปักกิ่ง อาจขยายวิธีการตอบโต้เพื่อรวมถึงการกำหนดเป้าหมายไปที่บริษัทสหรัฐฯ ที่ดำเนินงานบนแผ่นดินจีนด้วย
บรรยากาศทางธุรกิจในจีนตึงเครียดมากขึ้นอย่างเห็นได้ชัดนับตั้งแต่ทรัมป์ดำรงตำแหน่งวาระแรก แม้ว่าผู้นำจีนจะประกาศความพยายามในการต้อนรับบริษัทต่างชาติ แต่รายงานการสำรวจบรรยากาศทางธุรกิจประจำปี 2024 ของ AmCham China พบว่าบริษัท 39% ที่ได้รับการสำรวจรู้สึกว่าไม่ได้รับการต้อนรับในจีนมากนัก
กฎหมายเข้มงวดมากขึ้น กฎระเบียบเข้มงวดยิ่งขึ้น
นอกจากนี้ ยังมีความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงทางกฎหมายและข้อบังคับในประเทศจีนซึ่งอาจคุกคามบริษัทของสหรัฐฯ ได้
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา จีนได้แก้ไขกฎระเบียบควบคุมการส่งออกอย่างมีนัยสำคัญ การควบคุมที่เข้มงวดยิ่งขึ้นดังกล่าวได้จำกัดการใช้โลหะที่สำคัญสำหรับภาคพลังงานสะอาดและเซมิคอนดักเตอร์ของอเมริกา
นักวิเคราะห์คาดการณ์ว่า จีนจะทำเช่นเดียวกันในช่วงดำรงตำแหน่งสมัยที่สองของทรัมป์ โดยมีเป้าหมายเพื่อแย่งชิงแร่ธาตุและส่วนประกอบที่สำคัญจากอุตสาหกรรมของสหรัฐฯ
ปักกิ่ง ยังได้เพิ่มกฎหมายต่างๆ เช่น กฎหมายคว่ำบาตรต่างประเทศ ที่กำหนดให้มีการตรวจสอบ ปรับ และจำกัดการดำเนินงานในประเทศ
แม้กระทั่งก่อนการเลือกตั้งสหรัฐฯ ปักกิ่งก็แสดงสัญญาณของการกำหนดเป้าหมายไปที่บริษัทอเมริกันบางแห่ง ตัวอย่างเช่นPVH
เจ้าของแบรนด์ Calvin Klein อยู่ระหว่างการสอบสวนเนื่องมาจากกฎหมายนี้
จีน มีกฎหมายต่อต้านการจารกรรมที่ปรับปรุงใหม่ ซึ่งกลุ่มธุรกิจระหว่างประเทศ เช่น AmCham China ได้วิพากษ์วิจารณ์ว่าเป็นเพราะ ‘ความคลุมเครือ’ในนโยบาย
กฎหมายดังกล่าวส่งผลให้ฝ่ายบริหารและเจ้าหน้าที่จับกุมและเข้าตรวจค้นบริษัทต่างชาติ และทำให้เจ้าหน้าที่สามารถสั่งห้ามออกนอกประเทศได้ง่ายขึ้น โดยห้ามผู้ถูกกล่าวหาออกจากประเทศ
หลายๆ คนกังวลว่ากฎระเบียบที่เข้มงวดยิ่งขึ้นในการดำเนินงานในประเทศจีนอาจกลายเป็นปัญหาใหญ่ขึ้นภายใต้สภาพแวดล้อมการตอบโต้ที่เพิ่มมากขึ้น
นับตั้งแต่ดำรงตำแหน่งวาระแรกของทรัมป์ ผู้นำจีนสีจิ้นผิงก็ได้เพิ่มพูนอำนาจให้มากยิ่งขึ้น
ผู้เชี่ยวชาญ กล่าวว่า หากสี จิ้นผิงส่งสัญญาณว่าบริษัทต่างๆ ของสหรัฐฯ ไม่ได้รับความโปรดปราน พวกเขาก็คาดหวังได้ว่ากฎระเบียบเกี่ยวกับใบอนุญาต การตรวจสอบความปลอดภัย การออกใบอนุญาต และการอนุมัติอื่นๆ จะได้รับการตีความรุนแรงมากขึ้นจากเจ้าหน้าที่ระดับล่าง
“เราอาจเห็นการตอบโต้ต่อบริษัทอเมริกันในจีน ซึ่งอาจทำให้บริษัทเหล่านี้ถูกบีบออกจากตลาดจีนทีละเล็กทีละน้อยและถูกแทนที่ได้”แม็กเกรเกอร์กล่าว
