กรมศุลกากรขอชี้แจงจากกรณี ข่าวช่อง 8 นำเสนอการลักลอบขนของหนีภาษีตามแนวชายแดน มุกดาหาร-แขวงสะหวันนะเขต สปป.ลาว บริเวณแม่น้ำโขง โดยใช้เรือหางยาวเป็นยานพาหนะบรรทุกสินค้าอุปโภค บริโภคต่างๆ

     จากกรณี ข่าวช่อง 8 นำเสนอการลักลอบขนของหนีภาษีตามแนวชายแดน มุกดาหาร-แขวงสะหวันนะเขต สปป.ลาว บริเวณแม่น้ำโขง โดยใช้เรือหางยาวเป็นยานพาหนะบรรทุกสินค้าอุปโภค บริโภคต่างๆ นั้น

     กรมศุลกากร ขอเรียนชี้แจงว่าจังหวัดมุกดาหาร มีเขตแดนที่มีลำน้ำโขงกั้นระหว่างประเทศไทยและ สปป.ลาว ระยะทางตลอดแนวชายแดนประมาณ 72 กิโลเมตร การไปมาหาสู่ของชาวบ้านทั้ง สองประเทศมีวิถีชีวิตโดยจะใช้ยานพาหนะทางเรือในการขนส่งบุคคลและสินค้าอุปโภค-บริโภคของแต่ละวันและมีการเดินทางโดยรถยนต์ที่เข้า-ออก ทางสะพานมิตรภาพไทยลาวแห่งที่ 2 ซึ่งเป็นจุดผ่านแดนถาวร

สถานการณ์การลักลอบขนของหนีภาษี

       การลักลอบหนีศุลกากรจะใช้เรือหางยาว(เรือกีบ) ที่ทำด้วยไม้และเหล็กในการบรรทุกสินค้า สินค้าที่ลักลอบนำเข้าส่วนใหญ่ ได้แก่ สินค้าประเภทกระเทียม เนื้อสัตว์ เครื่องในแช่แข็ง ส่วนสินค้าลักลอบส่งออก ได้แก่ ไข่ไก่สด ปลาสด เนื้อสัตว์ปีก สุกรมีชีวิตฯ ผู้ลักลอบจะมีการติดตามความเคลื่อนไหวของเจ้าหน้าที่ มีการจดจำหมายเลขทะเบียนรถยนต์ของทางราชการที่ใช้ปฏิบัติงาน ตลอดเส้นทางถนนที่ติดริมแม่น้ำโขงจะวางจุด

       โดยมีบุคคลเฝ้าระวังมากถึง 9 จุด ใช้รถยนต์และมอเตอร์ไซด์ในการดูทาง มีการติดต่อระหว่างกันโดยใช้วิทยุสื่อสาร การขนสินค้าจากเรือเข้าโกดังใช้เวลาไม่เกิน 10 – 15 นาที มีคนแบกหามในคราวละ 20 คนขึ้นไป จากนั้นจะใส่รถยนต์กระบะบรรทุกวิ่งออกจากโกดังทันที มีการกระทำที่เป็นลักษณะกองทัพมด มีการนำสินค้าไปรวมกันที่บริเวณป่าละเมาะหรือสถานที่ลับตาคนเพื่อรวบรวมใส่รถยนต์บรรทุก และนำไปส่งตามจังหวัดต่างๆ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เช่น จังหวัดศรีษะเกษ ร้อยเอ็ด ขอนแก่น เป็นต้น

ด้านป้องกันและปราบปราม

     ภารกิจการป้องกันและปราบปรามสินค้าลักลอบหนีศุลกากรนอกจากด่านศุลกากรมุกดาหารแล้ว ยังมีหน่วยงานต่างๆในพื้นที่ที่มีอำนาจหน้าที่ดังกล่าว ได้แก่ หน่วยรักษาลำน้ำโขง (นรข.) กองบังคับการตำรวจน้ำ ฝ่ายปกครอง ตำรวจตระเวนชายแดน เจ้าหน้าที่ตำรวจ และเจ้าหน้าที่ทหาร เจ้าหน้าที่หน่วยงานต่างๆ

    จะมีการลาดตระเวน ตรวจการณ์ทางลำน้ำ มีการตั้งด่านตรวจในเวลากลางวันและกลางคืน ส่วนการข่าวนั้น ชาวบ้านส่วนใหญ่จะไม่ให้ความร่วมมือกับเจ้าหน้าที่รัฐเนื่องจากกลุ่มคนที่กระทำความเป็นผิดเป็นผู้มีอิทธิพล ประกอบกับชาวบ้านในละแวกดังกล่าวบางส่วน อาจมีส่วนเกี่ยวข้องกับผู้ลักลอบโดยจะรับจ้างแบกขนของลักลอบหนีภาษี

ปัญหาอุปสรรค

      สภาพภูมิประเทศที่ติดลำน้ำโขงทำให้เอื้อต่อการลักลอบหนีศุลกากร ประกอบกับ เจ้าหน้าที่รัฐไม่ค่อยได้รับความร่วมมือจากชาวบ้านในพื้นที่ด้านการข่าวเท่าที่ควร จึงทำให้การติดตามจับกุมการกระทำความผิดยากลำบากมากขึ้น

แนวทางการแก้ไข

     ๑. ด่านศุลกากรมุกดาหารร่วมกับหน่วยงานต่างๆ ในพื้นที่ที่มีอำนาจหน้าที่ ได้แก่ หน่วยรักษาลำน้ำโขง (นรข.) กองบังคับการตำรวจน้ำ ฝ่ายปกครอง ตำรวจตระเวนชายแดน และเจ้าหน้าที่ทหาร เพื่อตรวจสอบติดตามข่าวการลักลอบขนของหนีภาษี และนำข้อมูลการข่าวที่ได้รับไปขยายผลเพื่อให้เกิดการบูรณาการร่วมกันของหน่วยงานต่างๆ ในพื้นที่ ในการป้องกันและปราบปรามผู้ลักลอบนำสินค้าหนีภาษีเข้าประเทศไทย

    ๒. ประสานการทำงานร่วมกับสำนักงานศุลกากรภาค 2 และส่วนกลาง (สำนักสืบสวนและปราบปราม) เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการจับกุมผู้กระทำความผิดลักลอบหนีศุลกากรในจังหวัดมุกดาหาร และขยายผลต่อไปในพื้นที่ใกล้เคียงตลอดจนแนวชายแดนที่ติดกับประเทศเพื่อนบ้าน

    ๓. ผลักดันให้พื้นที่ 3 อำเภอ ได้แก่ อำเภอหว้านใหญ่ อำเภอเมือง และอำเภอดอนตาล เป็นเขตควบคุมทางศุลกากร เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการตรวจค้น การควบคุมสินค้าที่เคลื่อนย้ายไปมาในบริเวณดังกล่าว

    ทั้งนี้ กรมศุลกากรได้สั่งการให้ด่านศุลกากรที่มีพื้นที่ชายแดนติดต่อกับประเทศเพื่อนบ้านเพิ่มความเข้มงวดในการป้องกันและปราบปรามการกระทำความผิดลักลอบหนีศุลกากร เป็นการเพิ่มประสิทธิภาพด้านการควบคุมทางศุลกากร โดยกำชับมิให้เจ้าหน้าที่มีการเพิกเฉยหรือรู้เห็นเป็นใจในการกระทำความผิดตามกฎหมายศุลกากรโดยเด็ดขาด

สถิติการจับกุม

      ปี 2560 มีการจับกุมคดีลักลอบหนีศุลกากร จำนวน 106 คดี คิดเป็นมูลค่า 29.16 ล้านบาท

      ปี 2561 (ตุลาคม 2560 – กุมภาพันธ์ 2561) มีการจับกุมคดีลักลอบหนีศุลกากร จำนวน 34 คดี คิดเป็นมูลค่า 1.76 ล้านบาท สินค้าที่มีการลักลอบนำเข้า ได้แก่ กระเทียม เนื้อโคกระบือแช่แข็ง สินค้าละเมิดเครื่องหมายการค้า สินค้าที่มีการลักลอบส่งออก ได้แก่ สุกรมีชีวิต มะพร้าว ปลาสด สัตว์ปีกแช่แข็ง